2009

Aanstelling rivierdichter tijdens de Big Jump in Kortrijk

Laat ons van hier

2010

Drijvende haïku's op het kanaal Bossuit-Kortrijk in Kortrijk:

In het Leieland
Gouden rivier wachtend op
Een nieuwe lente

Van op een oever
Heeft nog nooit iemand gevoeld
Hoe een rivier stroomt

De rivier wacht op
De mens die wikt en beschikt
Over klaar water

Uitdroging nabij
De rivier in zomerbed
Wachtend op winter

Als zee in wording
Of als voorschot op regen:
Rivier met toekomst

De visser staart naar
Zijn dobber op het water
Een vis zwemt voorbij

Een boot vaart voorbij
Naar de schipper wuift
Het bloeiende riet

De zon gaat onder
Op de rivier vaart een boot
De nacht tegemoet

In proper water
Voelt een mens in het kanaal
Geluk als een vis

*

Poëziewandeling in Spiere-Helkijn  (22 mei)
en onthulling gedicht aan het rustpunt langs de Schelde

Ongrijpbaar

Soms, als ik hier sta                   
Droom ik van samen met je reizen        
Naar zee, de wolken en dan terug
De geur van het plenzen van regen
Op zomerse plaveien in het dorp

En dan te voelen als een oever
Waar alles traag maar ongrijpbaar
Aan voorbij stroomt

Elusive

Quand je suis là
Il m'arrive de rêver
De voyages à tes côtés
A la mer, aux nuages, aller-retour
L'odeur de la pluie battante
Sur les pavés estivaux du village
 
Et de me sentir comme un rivage
Qui voit tout défiler
Lentement bien qu'insaisissablement
 

*

December 2010: Tentoonstelling 'Leve de Leie' - Bibliotheek Harelbeke

Kwaliteit

Er zit geen poëzie
Vervat in BBI(*)
Tussen nul en zes

Leert ons de les
Pas vanaf zeven
Komt het water weer tot leven



* BBI : Belgisch Biotische Index:
Kwaliteitsbepaling van oppervlaktewater gebaseerd op het voorkomen van bepaalde soorten
ongewervelde dieren in dat water. Op basis van het voorkomen van die soorten wordt een kwaliteit
aan het betreffende oppervlaktewater toegekend. Hoe hoger de BBI, hoe beter de kwaliteit.
 

2011

150 jaar Kanaal Bossuit-Kortrijk

150 jaar

Als een generaal overzag mijnheer Bastin
de vlakte van Bossuit alwaar zijn troepen
waren opgesteld. Weldra kondigde zich
een nieuwe dageraad aan waarop hij
dwars door het landschap een bres
naar Kortrijk zou forceren. Hij keek.
En zag.

Een leger haveloze uit natte klei gevormde gravers
voeten wijdbeens en enkeldiep in de grond gezogen,
een cavalerie van struise Brabanders, dampend
stampend, huiverend in de kille oktoberlucht.

Bij royaal besluit spleten duizend spades in trefzekere slagen
het verleden van het heden. Langzaam, dag na dag,
plooide het landschap op een as terug.

In dikke lagen dagzoomde geschiedenis op taluds
in veldovens gebakken werd de toekomst gebed.
Toen kwam de koning en voer het water op.
En overal juichte het volk.
 

*

Bloemlezing - Plukken doe je niet

In het feestjaar voor 150 jaar kanaal Bossuit-Kortrijk zet Natuurpunt Zwevegem de wilde flora op de vaarttaluds in de kijker tijdens de 'Wilde Floraliën'.
Voor een wandelparcours worden op 'bloemengedichten' geschreven. Aangevuld met 2 bijkomende gedichten worden ze gebundeld in het digitale bundel 'Bloemlezing - Plukken doe je niet' (klik om te downloaden).

Papaver

Ik had je lief,
ik had je liever,
dat staat nu toch zo goed als vast,
dan jij mij

Toen je mij die klaproos gaf,
frêle blaadjes rond het naaktste hart
en ik vreesde voor het breken
sloten lippen zich voor eeuwig
rond de letters van je naam.

Nooit nog had ik iemand liever
dat staat nu toch zo goed als vast,

gezegd waar het op stond.
 

*

10 gedichten langs het Spierekanaal
voor het project O!Canal+, gedichten in Vlaanderen, Wallonië en Frankrijk

Deze gedichten werden verzameld in de digitale dichtbundel 'In dit water gaan steeds meer delen mij verloren' (klik om te downloaden).

Estaminet du Pont

Het broederschap van stuurmannen, sjouwers en satscheux
spande er verenigd samen, over de toog rolden spierballen
vleesgeworden pasmunt voor drank en plezier.

Eén bracht hier in vervoering gekende odes aan de zee, een ander
aan verder, vreemde landen waar harten gestolen en vrachten gestouwd,
en altijd was er één die lonkte naar stil verhoopte herbergzaamheid
van de waardin.

Ze hoedde de albasten zielen die in het overjaars gewoel
over de aarden vloer verloren zweefden, leidde ze met zachte dwang
naar haar weke oevers waar ze hun geheim verdriet verloren legden

En daags nadien, bij de rauw geworden dag
de brug was opgehaald, verdwenen met de tijd
zij met stug gekruiste armen ze woordeloos liet varen.
 

*

Nacht van de geschiedenis, Beveren-Leie, 22 maart 2011 - Leiekronkels
Herhaling tentoonstelling 'Leve de Leie' + voordracht poëzie

De Laatste Vis (naar W. Elsschot)

Toen de vis zag hoe de nevelen van de tijd
in zijn eigen rivier het leven kwamen doven,
haar planten had geweerd , haar oevers had doorkloven
toen richtte hij zijn gedachten tot de mensheid.

Hij sakkerde, ging te keer en beet zich in de staart
maar hoe hij ook draaide, hij kon het tij niet keren,
hij zag de neergang of hoe zelfs niemand wilde leren
en hoe het wezen van de mens echt was van aard.

Maar dood gaan deed hij niet, al maakten ze het bont
het tintelen van zijn bloed, bleef hem nog wat dragen.
Hij kon niet spreken, voelde 't einde van zijn dagen
en verlangde toen, dat één mens hem toch verstond.

Hij dacht : ik speel voor dood of gooi me op het land.
Ik moet het vuile water van mijn vinnen wassen
of op avontuur naar ander stromen en plassen
tot waar ik verlost ben van deze dwingeland

Maar weg gaan deed hij niet, want tussen zuurstof en fosfaat
Staan sluizen in de weg en plaatsen vol gevaren,
en schepen die dag en nacht, met zware schroeven varen,
en onverwacht toeslaan, wanneer men zwemmen gaat.

Zo gingen dagen heen. De laatste vis ging dood
en pas toen zag de mens aan het water gezeten,
hoe de ziel van de rivier die hij was vergeten,
een godvergeten en troosteloze aanblik bood.
 

2012

26 januari 2012: Gedichtendag - Thema 'Stroom'.
Bezoek aan de Zuid-West-Vlaamse burgemeesters met 'Wat moet ik met de Leie'

Wat moet ik met de Leie
Waar stroomt zij mij naartoe
Een rivier die zelfs de zee niet haalt
Zo laagland levensmoe

Scheepsbuiken
Scheuren door haar bedding
Geen zwelling noch tragiek
Geen oever nog doorbroken

Traag haar lamentatie
Vergaan is de lyriek
De Praetere, Caulet of Louis-Pierre Verwee
Waar zijn de schilders nu gebleven?

Sinds Benoit, Duvosel of Gezelle
Geen cantates en geen odes
Geen Jordane van mijn hert,
Geen enkele hymne nog geschreven

Anoniem stroom je door de steden
Die je zelf hebt groot gebracht
Die zich laafden aan je rijkdom
En je dan hebben veracht

Achter de hoogbouw en het beton
Schrijdt de oude dame traag
Met slechts weemoed in haar ogen
Vergaat een morgen langzaam in vandaag

Wat moet ik met de Leie
Waar stroomt ze lusteloos naar toe?
Waar hebben wij de band verloren
Wanneer werden wij het water moe?

Geef de Leie weer de ruimte
Geef het water aan het land
Geef de vissen weer de zee
Het verdwaalde veer een overkant

Geef de Kalle weer haar rijk
Geef de oever een moeras
Geef de schipper weer het landschap
Zoals het vroeger wel eens was

Verbind Parijs met Rotterdam
Geef de toekomst een historie
Vaar met boten groot en zwaar
Maar geef de Leie weer haar glorie

*

Leiestreek Magazine Lente/Zomer 2012
Vanaf deze editie van het Leiestreek Magazine onderhoudt 'Dichter bij het water' een poëziepagina.
Het gedicht 'Credo van een schipper' van Yves De Bosscher staat er in duet met het gedicht 'Sint-Poppoplein' van Martin Carrette:

Credo van een schipper

Voor het losgooien van trossen
Voor het ruisen van het riet
Voor de vrijheid van het varen
Voor de weemoed van een lied
Voor het aanmeren aan kaaien
Voor de heimwee die niemand ziet

Voor de spiegeling in het water
Voor de nevel op het land
Voor de golfslag door zijn aderen
Voor het stuurwiel in zijn hand
Voor de stuwen en de sluizen
Voor zij die wuiven in passant

Voor het eeuwige verlangen
Voor de tocht die immer duurt
Voor de thuiskomst na het afscheid
Voor de stroming die hem stuurt
Voor het reilen en het zeilen
Voor de vrees van het vergaan

Voor de schipper is dit leven
Voor zijn boot moet hij bestaan

Sint-Poppoplein

de rivier kromt zich tot oorschelp aan de stad.
hij hoort het plein aan, dat uit vele monden
spreekt, schreeuwt, fluistert, huilt, lacht,
zwijgt, met kleurrijke stemmen,

over wat gisteren was, verpakte dagen, verpopte
tijd. als een schelp legt de rivier zijn trage
oor open aan de stad, zwanger
van verhalen over kinderen

en morgen, die er nazinderen, als geschenken
verwaaiend, door de beiaard verzilverd.
niets luistert nauwer dan water,

niets is verdraagzamer. het voert alles mee,
naar verten alle bochten voorbij, naar
het veilige land van oude heiligen.

Martin Carrette

*

15 september: Feest aan het Spierekanaal.
Poëzie op een mosselboot in Spiere-Helkijn.

Drijfhout

Toen de wind uit de wolken was gevallen
de stilte met een laatste zucht te water ging
en alle macht uit mijn zeilen werd geheven

verging ik in de luwte. Veegde het kanaal
tegen in zichzelf gekeerde sluisdeuren
het losse drijfhout bijeen.

Met man en muis vergaat zo een geschiedenis.
Kauwt het water op mijn ranzig geschaafde romp
van toen ik zonder wrijfhout bij je aanmeerde,
likt geduldig aan eikenhouten sporen
van vergankelijkheid.

*

Leiestreek Magazine Herfst/Winter 2012
Het gedicht 'Zonnewende' van Yves De Bosscher staat er in duet met het gedicht 'Leie' van Lies Koopman:

Zonnewende

Ik hongerde naar woorden,
als het honderddagenvlas
onder het langste junilicht
wachtend op eendagsbloemen

sleet slechts aangevreten gedachten,
afgeknaagd zelfs de bast die beschermde
tegen het verschroeiende falen van mijn taal

Mijn hoop stelde ik op het roten van verjaarde vezels
in de aard van je oevers
waar geheimen prijs werden gegeven

Toen de winter kwam liep ik langs dat water, in de luwte
waar ik mijn dode stengels had gelaten groeide fijn kristal
en net daarbuiten, waar de rivier nog naar het land lonkte
dreven wind geschreven woorden


Leie

Dan weet het water

woorden van vlas,
steen en velden
Straten zijdelings overleefd

oevers als armen te veel
maar onaangesproken
het verhaal langer zien

Zo schrijft het water neer

Lies Koopman

2013

Leiestreek Magazine Lente/Zomer 2013
Het gedicht 'Verzet' van Yves De Bosscher staat er in duet met het gedicht 'Toen' van Lut de Block:

Verzet

Zo zit ik op een bank langs het kanaal en vergeet mezelf:
huid tot op mijn lenden open geknoopt, lillende longen
lavend aan vroegste junilucht.
Op de trekweg staat van alles wat gekalkt, een hinkelpad,
een levensweg, een parkoers vol jong gedurfde woorden.
Wie gisteren werd gehaat en verder, een aankomstlijn
van namen in het krijt van de grens van buiten tijd,
van wie men zou gaan houden.

Ik wring me in het gestolen kindervel
ruil jaren voorbij voor jaren te gaan.
Bloot aan de rauwheid van wedergeboorte
ruit wat was naar wat komen zal.
Alleen bij weemoed valt de twijfel.

Een renner schuift voorbij,
plant vraagtekensgewijs een groot verzet
voorbij de uit de vaart genomen gedachte.
Een karekiet breekt door het riet en ordent het heden.
Tussen kant en wal valt een nieuwe dag.


Toen

Men is wat men kwijt is en nooit raakt men
het kwijt. De gretigheid van humus, hybris
van de aarde, houtrot van de tijd. Spijt is
in geen velden te bekennen en toch woel je
als een muishond in de teelgrond van je jeugd.
Het landschap is op lishoogte in het lijf getekend.
Een zompig jaagpad langs de Leie, je hoort
een roerdomp, ziet een reiger in de tijd terug.
Mistig als lauwe melk worden herinneringen
in een waterplas gemorst. Daarin weerspiegeld
zie je het gemis. En mist het niet.

Lut de Block

*

Leiestreek Magazine Herfst/Winter 2013
Het gedicht 'Strijdig' van Yves De Bosscher staat er in duet met het gedicht 'Rivier' van Marc Tritsmans:

Strijdig

Van uit het ander land
schuiven wolken laag, nemen de Schelde,
sluipt het luie verlangen naar regen.
Het kruipt langs reigerpoten
en oud riet, zet

een dobber waar aangelijnd
een dommelende visser droomt van beet
even aan tot dans.

Waar de grens zich onverstoorbaar
tussen oevers strekt buigen Canadezen,
breed de ruggen onder winden
van gisteren. Berusten, zo zeg jij

doet men beter met de jaren. Diep
onder water, waar de deining
zich weer verliest aan het land
schuil ik voor de troost
van voorbijgaande aard.

In het rijk van de snoek
wordt geen baars ooit koning.



Rivier

Men heeft me een naam gegeven.
Er is dus iets in mij dat blijkbaar
duurt. Terwijl toch niet het water
dat geen tel hetzelfde blijft. Het laat me

achter en ik zie het nooit meer weer.
En niet de bedding die alleen vertelt
waarlangs maar niet verklaart waarom
de zon zo uitbundig op de golven danst.

Of ben ik dit alles: het riet bij de oever,
het water, de glanzende rotsen, al het
geklater. En ben ik dit alles niet. Maar
slechts wat het geduldig samenhoudt.


Marc Tritsmans

Deze beide gedichten werden eveneens in het Frans vertaald en gepubliceerd.

*

12 oktober 2013: Proclammatie poëziewedstrijd van Argus

*

21 december 2013: Onthulling 'Zonnewende' langs de Oude Leie in Bavikhove

2014

1 februari 2014: Dag van het Woord - Harelbeke (35ste editie)

Wanneer

za 01/02/14 van 10:00 tot 18:00

Waar

CC het SPOOR Harelbeke
Eilandstraat 6, 8530 Harelbeke

Quatuor novissima

Men hoorde weer het huilen van de laatste lamantijn
dat bij elke aanrollende golf vanuit het diep opsteeg
en over het brakke water landinwaarts trok. Vrouwen
in witte gewaden kwamen van langs de rivier,
ontblootten hun verkild verlangen en wierpen zich
jammerend in de zwellende kellen, reinigden zich

in het licht van de wassende maan. Zilveren tranen zwermden
als glasalen op rode muistromen in zee. De westenwinden,
met de onwil van eeuwigheid bezwaard, hoorden niets
dan hun eigen ijl gefluit. Roze spreeuwen, koperwieken
en groene bijeneters zochten radeloos naar echo's,
van ijskappen en tektoniek uit weldra voltooid vergane tijd.

Op een koersloze schoener voor de kust spreidde ze haar dijen,
perste gelooide monden tot barsten. Open gebaard werd hij
de eerste die weer zou zijn en wezen, half stof en as
half gekieuwd en gekroond, de leidsman als straks
voor het laatst zou worden geoordeeld over dood, de hemel,
de hel en ten slotte, de terugkeer naar het water.
 

*

1 maart 2014: Natuurstudiedag - Prikkelende natuur

De rivierdichter - nu ook als moderator!
Alle sprekers vakkundig aangekondigd in dichtvorm.

Foto: Dieter Anseeuw - http://www.clindoeilphotography.be

*

Leieslag - 19 april 2014 - Poëzie op groot scherm.

5 september 2014: Dichter op het water - Poëzieboottocht

Het provinciedomein 'De Gavers' beschikt over een fluisterboot. Op een geruisloze én poëtische manier de invallende avond op het Gavermeer beleven, dat was het doel van deze boottocht. Beleving, natuurweetjes en gedichten. Voor deze gelegenheid schreef ik een gedicht over de geschiedenis van 'De Gavers':

Ghabbar

hoe alles was voor de ijver
toen het zand van oude zee verlaten
weer land werd:

bij een duizeling van tijd
vond de witte ruis het riet
om wind te worden,
in het zog
van de uitdijende luwte
slopen ongewis de wijkers

door een waas van overmoed
wierpen ze schaduwen ten anker
op de zoom van een woud,
werden forestiers
die bomen ruilden voor ambitie
van reukgras op een opper

toen dreef een spade een wig
tussen de onafscheidelijkheid
van gisteren en morgen,

uit de lege lucht viel licht
over het uitgehold verleden
en water kwam van overal
 

Wil je mee op een poëzieboottocht op de Gavers of lijkt het wel een goed idee voor jouw vereniging? Er zijn al 2 boottochten geboekt voor 2015. Neem contact op met yves @ dichterbijhetwater.be.

2015

28 januari 2015 - Gedichtendag - "Met zingen is de liefde begonnen"

Dichter op het water - Editie 2015

26 april 2015 - 6u30 - Ochtenpoëzie op de plas
26 juni 2015 - 21u00 - Avondpoëzie op de plas

Zomer 2015: De Verleieding: poëzieboottocht op Leie - Kortrijk

Kortrijk, 2302

hoe het een geschiedenis kan vergaan
uiteindelijk zijn de woorden weer gevallen
waarmee wij ons zullen onderscheiden
van schuimers en plunderaars
in deze verloren stad

hebben onze lieve vrouwen en kinderen
op het smelten niet gewacht,
het gild der koolstofjagers
hoedt zich in deze boten
voor de vloek van het zoute water

nu kappen we de touwen
die ons kluisterden aan maagd en leeuw,
varen langs dobberende inboedels
tussen de spitsen van sint-Antonius en sint-Jan
naar een ongewisse wereld

er klinken elegieën voor de ouden
die achter werden gelaten,
zij die hadden voorzien
het vermeende voor waarheid te nemen
en zonder gemor verdronken zijn
in hun huizen op de kouter

duizend jaar zijn geweest
en weer hebben we niets geleerd

2017

17 februari 2017 - Het Stadlandschap Leie & Schelde viert zijn eerste verjaardag - een gedicht voor het verjaardagsfeest:

Ik heb het land aan de stad

ik heb het land aan de stad
tussen de Schelde en de Leie
altijd toch wel lief gehad

soms overvalt mij de lucht
met zijn waaien en zijn wolken
glijden als gemompelde woorden

over naarstige torenkranen
die 's avonds moe hun armen
weer naar gangbare winden draaien

haperen aan achtergelaten bomen
langs kapellen en verstilde kerken
waarop verwaande hanen kraaien

trekt de maan een filigraan
door het vlak van leem en zand
van mijn tweestromenland

op de oevers liggen oude schaduwen
stram zijn de ruggen en het hout
van koppig staande wilgen

flinterdunne doorkijkbossen
wijken die uit dorpen breken
en met wegen zijn vernaaid

van Ruien tot Evolis hoog gespannen stromen
die een einder zonder toekomst
arceren tot een horizon met dromen

hier heb ik het land aan de stad
dat tussen Schelde en de Leie
altijd toch wel lief gehad
 

Later op het jaar wordt er een fietszoektocht langs de Leie georganiseerd. Dichter bij het water werkt mee aan de voorbereiding. Stay tuned!